Những bí ẩn xung quanh loài người

Con người luôn nắm giữ vị trí độc tôn trên hành tinh, song những điều bí ẩn xung quanh loài người vẫn là một thử thách với giới khoa học.

Sự phát triển của loài người là một điều bí ẩn với giới khoa họcVì sao con người có bộ não lớn?

Một điều chắc chắn là bộ não lớn giúp con người có được nhiều lợi thế trong quá trình sinh tồn trên thế giới.

Bộ não là bộ phận đắt giá nhất trên cơ thể con người, chiếm 2% trọng lượng cơ thể và sử dụng hơn 1/5 năng lượng của cả cơ thể. Trái lại, cách đây 2 triệu năm thì não bộ của tổ tiên chúng ta chỉ nhỏ như bộ não của loài khỉ. Vậy điều gì đã khiến bộ não của tổ tiên chúng ta phát triển lớn hơn?

Rõ ràng, với bộ não lớn hơn, con người có khả năng chế tạo những công cụ săn bắn hữu hiệu hơn và giao tiếp với nhau tốt hơn. Bên cạnh đó, những thay đổi lớn trong điều kiện khí hậu cũng yêu cầu tổ tiên loài người có những bước chuyển đổi để phù hợp với thế giới mới.

Vì sao con người đi bằng 2 chân?

Tổ tiên của chúng ta đã bước đi bằng 2 chân vững vàng trước cả khi bộ não phát triển lớn hơn và sự ra đời của các công cụ bằng đá. Câu hỏi đặt ra là: Tại sao con người đứng và đi bằng 2 chân trong khi loài khỉ họ hàng lại di chuyển bằng 4 chi?

Nguyên nhân có thể xuất phát từ việc di chuyển bằng 2 chân sẽ giúp con người tiết kiệm năng lượng hơn so với đi bằng 4 chi. Ngoài ra, đi bằng 2 chân, giúp bàn tay con người được rảnh rang để thu lượm nhiều thức ăn hơn. Khả năng đứng thẳng cũng giúp con người kiểm soát nhiệt độ cơ thể tốt hơn do phần da ít tiếp xúc trực tiếp với Mặt trời hơn.

Chuyện gì xảy ra với lông của chúng ta?

So với loài khỉ họ hàng, con người gần như “trần như nhộng”. Vậy nguyên nhân nào đã khiến con người tiến hóa mà mất đi bộ lông rậm rạp như loài khỉ?

Giải thuyết cho rằng, trong quá trình tiến hóa, tổ tiên của chúng ta đã loại bỏ bộ lông để cơ thể mát mẻ hơn khi di chuyển qua các thảo nguyên châu Phi. Ngoài ra, việc rũ bỏ bộ lông dày giúp con người loại bỏ những ký sinh trùng bám trên lông và cả nguồn bệnh lây lan từ đó.

Tuy nhiên, một ý tưởng không chính thống cho rằng con người rũ bỏ bộ lông sau khi tổ tiên loài người thích nghi với cuộc sống dưới nước mặc dù thực tế là phần lớn các loài động vật có vú sống dưới nước phát triển tới kích cỡ bằng con người đều mang bộ lông dày.

Tại sao họ hàng gần nhất với con người lại tuyệt chủng?

Khoảng 24.000 năm trước, loài người chúng ta – Homo sapiens đã không phải sống cô đơn trên thế giới bởi người Neanderthal (Homo neanderthalensis) – họ hàng gần gũi nhất với chúng ta vẫn còn tồn tại.

Ngoài ra, các nhà khoa học cho rằng những dấu tích của người “Hobbit” – giống người ăn hang ở lỗ mang hình thể giống như người nhưng chỉ cao bằng nửa người, được tìm thấy ở Indonesia cũng có thể là một thành viên thuộc giống người Homo, sinh sống trên Trái đất khoảng 12.000 năm trước đây.

Vậy tại sao họ lại chết trong khi chúng ta vẫn tồn tại? Những căn bệnh truyền nhiễm, môi trường sống thay đổi hay chính loài người chúng ta đã giết chết họ?

Một số bằng chứng chỉ ra rằng cả hai khả năng trên đều có thể xảy ra nhưng chưa có một kết luận cuối cùng nào được công nhận.

Con người vẫn đang tiến hóa vượt bậc?

Nghiên cứu gần đây cho thấy loài người không chỉ vẫn đang tiến hóa mà còn tiến hóa vượt bậc, ở tốc độ nhanh gấp 100 lần so với thời điểm nền nông nghiệp bắt đầu lan rộng. Trong đó, chế độ ăn uống và bệnh tật được xem là sức ép buộc con người buộc phải phát triển vượt bậc để thích nghi.

Vì sao con người hiện đại di cư bắt đầu từ châu Phi cách đây 50.000 năm?

Cách đây 50.000 năm từ châu Phi, con người hiện đại đã nhanh chóng di cư sang mọi vùng đất trên thế giới kể cả những hòn đảo xa xôi hẻo lánh trên Thái Bình Dương, ngoại trừ vùng Nam Cực.

Nhiều nhà khoa học phỏng đoán việc con người di cư tới mọi lục địa trên Trái đất liên quan tới sự biến đổi của bộ não, dẫn tới sự xuất hiện của ngôn ngữ hiện đại, tạo ra những công cụ lao động tinh xảo, các tác phẩm nghệ thuật và nền văn hóa xã hội đa dạng.

Con người lai giống với người Neanderthal?

Người Neanderthal được xem là họ hàng gần nhất với con người hiện đại. Nhiều khoa học gia cho rằng gene của người Neanderthal chưa bị tuyệt chủng mà giờ đây nó là một phần trong bộ gene của con người hiện đại.

Người hiện đại đến từ đâu?

Ngoại trừ giả thuyết người hiện đại bắt nguồn từ châu Phi, một giả thuyết khác cho rằng con người hiện đại tiến hóa gần châu Phi và sau đó di tản khắp các vùng đất trên thế giới thay thế người cổ xưa vốn có.

Trong khi đó, các cư dân ở những vùng khác nhau đã “kết hôn” với nhau để trao đổi các đặc điểm đặc trưng, kết quả là tiến hóa thành con người hiện đại.